Τα μάτια μας έχουν τη δυνατότητα να ξεχωρίζουν το χρώμα, καθώς και τη φωτεινότητα κι αυτό, διότι στο πίσω μέρος τους διαθέτουν τα λεγόμενα κωνία και ραβδία.
Τα κωνία αναγνωρίζουν το χρώμα και τα ραβδία αναγνωρίζουν τη φωτεινότητα. Υπάρχουν κωνία για το μπλε χρώμα, το πράσινο και το κόκκινο. Ορισμένοι άνθρωποι έχουν μικρότερο αριθμό κωνίων σε σχέση με το φυσιολογικό, με αποτέλεσμα να πάσχουν από αχρωματοψία. Ανάλογα με τον αριθμό των κωνίων που έχει ο κάθε ασθενής με αχρωματοψία, ποικίλλει και ο βαθμός της αχρωματοψίας που έχει. Ένα άτομο που πάσχει από αχρωματοψία στο κόκκινο και το πράσινο δεν έχει αρκετά κόκκινα και πράσινα κωνία. Αυτό βεβαίως δεν σημαίνει ότι ο ασθενής από αχρωματοψία βλέπει τα πάντα ασπρόμαυρα, αλλά ότι μπερδεύει το κόκκινο με το πράσινο ή με το καφέ, καθώς επίσης και το μπλε με το μοβ.
Η διάγνωση της αχρωματοψίας γίνεται με την επίδειξη αντικειμένων διαφόρου χρώματος. Αν το παιδί δεν μπορεί να τα διακρίνει πρόκειται για μια σοβαρή πάθηση που λέγεται ολική (πλήρη) αχρωματοψία. Ευτυχώς η πλήρης αχρωματοψία είναι σπάνια.
Αν το παιδί βλέπει τα μεμονωμένα χρώματα τότε του επιδεικνύονται κάποιοι ειδικοί πίνακες όπου υπάρχουν αριθμοί σχεδιασμένοι από κουκίδες διαφορετικού χρώματος και μεγέθους. Εάν το παιδί δεν μπορεί να τους διακρίνει τότε πρόκειται για μερική αχρωματοψία.
Η μερική αχρωματοψία είναι αρκετά συχνή εμφανίζεται στο 8% των ανδρών και στο 0,5% των γυναικών.
Είναι πάθηση κληρονομική, δεν θεραπεύεται δεν εξελίσσεται αλλά παραμένει σταθερή σε όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου.
Η μερική αχρωματοψία συνήθως δεν δημιουργεί ιδιαίτερα προβλήματα στην καθημερινή ζωή, τα άτομα αυτά δεν μπορούν όμως να γίνουν επαγγελματίες οδηγοί ή να γίνουν πιλότοι, αξιωματικοί, διακοσμητές ή ζωγράφοι.
Γι’ αυτό οι μαθητές θα πρέπει να γνωρίζουν το πρόβλημά τους αν υπάρχει. Για ένα εφικτό επαγγελματικό προσανατολισμό.
Υπάρχουν και ορισμένες παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν διαταραχή στην αντίληψη των χρωμάτων σε άτομα χωρίς κληρονομική αχρωματοψία.
Οι παθήσεις αυτές είναι παθήσεις του οπτικού νεύρου όπως η οπτική νευρίτιδα ή όγκοι του οπτικού νεύρου η παθήσεις της ωχράς κηλίδας η όγκος στον ινιακό λοβό του εγκεφάλου.