Προ ολίγων ετών με εισήγηση της Ελληνικής Οφθαλμολογικής εταιρείας το Υπουργείο Παιδείας καθιέρωσε την υποχρεωτική οφθαλμολογική εξέταση στα παιδιά πριν την εγγραφή τους στην Α΄ τάξη του Δημοτικού Σχολείου.
Ο λόγος που επέβαλε την προσχολική οφθαλμολογική εξέταση είναι ότι ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών εμφανίζουν κάποιο οφθαλμολογικό πρόβλημα, χωρίς να μπορούν να το αντιληφθούν ούτε τα ίδια τα παιδιά, ούτε οι γονείς τους.
Το σπουδαιότερο είναι ότι σε μεγάλο αριθμό παιδιών τα οφθαλμολογικά αυτά προβλήματα θα μπορούσαν να προληφθούν ή να διορθωθούν εάν διαγνωστούν στην προσχολική ηλικία, ενώ αργότερα η θεραπεία δεν αποδίδει και έτσι παραμένει μόνιμη αναπηρία.
Ενδεικτικά αναφέρω δύο πολύ συχνά οφθαλμολογικά νοσήματα, τον μόνιμο μικροστραβισμό και την ετερόπλευρη διαθλαστική ανωμαλία(δηλαδή μεγάλος αστιγματισμός ή υπερμετρωπία στο ένα μάτι ενώ στο άλλο μάτι πολύ μικρό ή καθόλου πρόβλημα).
Οι δύο αυτές παθήσεις δεν είναι δυνατόν να γίνουν αντιληπτές από τους γονείς διότι το παιδί επειδή έχει το ένα μάτι φυσιολογικό συμπεριφέρεται σαν να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα.
Η διάγνωση αυτών των καταστάσεων μπορεί να γίνει μόνο με μία πλήρη παιδο-οφθαλμολογική εξέταση η οποία πρέπει να γίνει οπωσδήποτε προ των 5 ετών διότι σε μεγαλύτερη ηλικία η θεραπεία δεν αποδίδει πλήρως, χρειάζεται πολύ περισσότερο χρόνο και είναι πιο δύσκολη στα παιδιά της σχολικής ηλικίας.
Tα παιδιά πού έχουν οφθαλμολογικά προβλήματα και δεν έχουν αντιμετωπιστεί παρουσιάζουν συνήθως ελαττωμένη σχολική απόδοση, και μία απέχθεια προς το διάβασμα γιατί κουράζονται, χωρίς όμως να μπορούν να αντιληφθούν το αίτιο.
Το ποσοστό των παιδιών με οφθαλμολογικά προβλήματα είναι αρκετά μεγάλο και αυτό θα πρέπει να ευαισθητοποιήσει τους γονείς.
Σε μία παλαιότερη έρευνα πού είχαμε κάνει σε παιδιά Α’ τάξης Δημοτικού σε διάφορα Σχολεία της Αττικής και είχαμε εξετάσει 1985 μαθητές διαπιστώσαμε ότι το 15% των παιδιών είχαν κάποιο οφθαλμολογικό πρόβλημα και από αυτά μόνο το 20% περίπου γνώριζε το πρόβλημα και φορούσε γυαλιά ενώ το 80% δεν το εγνώριζε.
Στην έρευνα είχαμε διαπιστώσει ότι δεν υπήρχε διαφορά στην συχνότητα οφθαλμολογικών προβλημάτων μεταξύ των παιδιών που φοιτούσαν σε ακριβά ιδιωτικά σχολεία σε σχολεία αστικών ή εργατικών περιοχών. Διαφορά υπήρχε μόνο στο ποσοστό των παιδιών που γνώριζαν το οφθαλμολογικό πρόβλημα δηλαδή τα παιδιά των ιδιωτικών σχολείων γνώριζαν το πρόβλημα και το είχαν αντιμετωπίσει σε μεγαλύτερο ποσοστό από τα παιδιά των δημοσίων σχολείων.
Δύο κατηγορίες παιδιών θα πρέπει οπωσδήποτε να ελέγχονται και μάλιστα σε πολύ μικρότερη ηλικία από την ηλικία εγγραφής στο σχολείο.
Είναι τα παιδιά που γεννήθηκαν πρόωρα, διότι η πιθανότητα να έχουν οφθαλμολογικό πρόβλημα μπορεί να είναι πέντε ή και επτά φορές περισσότερο από τα τελειόμενα παιδιά και επίσης τα παιδιά που υπάρχει κάποιο κληρονομικό πρόβλημα (π.χ. και οι δύο γονείς φοράνε γυαλιά).
Πάντως από τότε που η οφθαλμολογική εξέταση είναι απαραίτητη για την εγγραφή στο Δημοτικό πολλά προβλήματα έχουν αποκαλυφθεί και πολλά μάτια έχουν σωθεί.