Οι φακοί επαφής εφαρμόζονται για να αντικαταστήσουν τα γυαλιά οράσεως ή για να αλλάξουν το χρώμα των ματιών (έγχρωμοι φακοί).
Οι φακοί επαφής για αντικατάσταση των γυαλιών οράσεως εφαρμόζονται σε ευρεία κλίμακα είτε για λόγους αισθητικούς για να απαλλαγούν οι χρήστες τους από τα γυαλιά είτε για λόγους ιατρικούς όταν τα γυαλιά δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν.
Πολλά νέα παιδιά δεν αισθάνονται ευχάριστα με τα γυαλιά οράσεως και αντικαθιστώντας τα με φακούς νοιώθουν πολύ καλύτερα αισθητικά αλλά συγχρόνως τους δίνουν μεγαλύτερη άνεση στις διάφορες αθλητικές δραστηριότητες. Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η χρήση φακών επαφής δεν επηρεάζει την εξέλιξη της μυωπίας της υπερμετρωπίας ή του αστιγματισμού.
Η ηλικία από την οποία μπορεί να γίνεται χρήση φακών επαφής δεν είναι σαφώς καθορισμένη. Ο χρήστης θα πρέπει να έχει την δυνατότητα να βάζει και να βγάζει τους φακούς μόνος του να είναι άτομο υπεύθυνο ώστε να κάνει σωστή χρήση και σωστή απολύμανση για να αποφευχθεί κάποια μόλυνση η οποία μερικές φορές μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις.
Αλλά και επαγγελματικοί λόγοι (π.χ. ηθοποιοί, αεροπόροι, επαγγελματίες αθλητές, ποδοσφαιριστές, και άλλοι) δεν μπορούν να αποδώσουν ικανοποιητικά φορώντας γυαλιά.
Υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις που για ιατρικούς λόγους οι φακοί επαφής δεν μπορούν να αντικατασταθούν με γυαλιά. Σε υψηλής ανωμαλίας αστιγματισμό ή στον κερατόκωνο μόνο οι φακοί επαφής μπορούν να βελτιώσουν ικανοποιητικά την όραση.
Σε μικρά παιδιά που χειρουργούνται με συγγενή ή τραυματικό καταρράκτη, αν δεν δύναται να χρησιμοποιηθεί ενδοφακός η χρήση φακών επαφής είναι η μόνη λύση για αποφυγή της αμβλυωπίας.
Επίσης νέοι ή ενήλικες με ανισομετρωπία,δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν γυαλιά και έτσι οι φακοί επαφής είναι η μόνη λύση . Οι φακοί επαφής θα πρέπει να δίδονται μόνο από οφθαλμίατρο, ή οπτικό και θα πρέπει να εφαρμόζονται και να αποστειρώνονται σωστά και θα πρέπει να αντικαθίστανται σύμφωνα με την οδηγία του κατασκευαστή (ημερήσιοι –μηνιαίοι) να μην φοριούνται στον ύπνο και να εφαρμόζονται και να εξαιρούνται με καθαρά χέρια. Καλό είναι ο χρήστης στο σπίτι του να τους αφαιρεί και να φοράει τα γυαλιά του.
Αν φορώντας τους φακούς αισθανθεί ενόχληση ή έντονη ερυθρότητα στο μάτι ή αίσθημα ξένου σώματος θα πρέπει άμεσα να αφαιρεθεί ο φακός, γι’ αυτό θα πρέπει ο χρήστης να έχει πάντοτε μαζί του την θήκη των φακών αποστειρωμένη.
Αφού αφαιρεθούν οι φακοί να ενσταλάξει τεχνητά δάκρυα και αν η ενόχληση παραμένει να επισκεφτεί οφθαλμίατρο .
Οι φακοί επαφής μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στη θάλασσα, υπάρχει όμως ο φόβος ή να χαθούν από κάποιο κύμα ή να θαμπώσουν από το θαλασσινό νερό. Γι’ αυτό προτείνεται να γίνεται χρήση φακών επαφής μιας χρήσης και να πετιούνται μετά το μπάνιο.
Η χρήση γυαλιών ηλίου πάνω από τους φακούς είναι χρήσιμη, διότι αποφεύγεται η αφυδάτωση του φακού επαφής.
Σήμερα οι φακοί επαφής σε μεγάλο ποσοστό έχουν αντικατασταθεί με επέμβαση laser μια επέμβαση ανώδυνη, ασφαλής και επιτυχημένη και η οποία συνήθως γίνεται μετά την ηλικία των 20 ετών.
Οι έγχρωμοι φακοί επαφής χρησιμοποιούνται είτε από υγιείς χρήστες μόνο για ν’ αλλάξουν το χρώμα των ματιών για αισθητικούς λόγους είτε από ανθρώπους που έχουν κάποιο διαθλαστικό πρόβλημα οπότε και αλλάζουν το χρώμα και διορθώνουν π.χ. την υπάρχουσα μυωπία.
Και αυτοί οι φακοί χρειάζονται την ίδια προσοχή όπως και οι άλλοι φακοί επαφής.